- 1. Filozofia nauki to gałąź filozofii, która bada podstawowe zasady i koncepcje leżące u podstaw badań naukowych. Bada naturę wiedzy naukowej, metody stosowane do zdobywania i weryfikowania tej wiedzy oraz założenia i implikacje teorii naukowych. Główne pytania w filozofii nauki obejmują naturę przyczynowości, rolę obserwacji i eksperymentów w tworzeniu teorii naukowych, rozróżnienie między korelacją a przyczynowością oraz granice wyjaśnienia naukowego. Filozofowie nauki badają również kwestie związane z etyką badań naukowych, relacjami między nauką a społeczeństwem oraz sposobami, w jakie wiedza naukowa jest kształtowana przez czynniki społeczne i kulturowe. Ogólnie rzecz biorąc, filozofia nauki ma na celu zapewnienie głębszego zrozumienia natury i znaczenia wiedzy naukowej oraz krytyczne zbadanie założeń i praktyk leżących u podstaw badań naukowych.
Który filozof jest często uważany za ojca współczesnej nauki?
A) Francis Bacon
B) Platon
C) Arystoteles
D) Sokrates
- 2. Na czym polega zasada, że prostsze wyjaśnienia są generalnie lepsze niż bardziej złożone?
A) Brzytwa Ockhama
B) Zasada Galileusza
C) Teoria Darwina
D) Prawa Newtona
- 3. Jaki termin opisuje stwierdzenie naukowe, którego fałszywość można udowodnić?
A) Falsyfikowalny
B) Hipoteza
C) Prawo
D) Teoria
- 4. Która gałąź filozofii bada naturę wiedzy naukowej?
A) Estetyka
B) Epistemologia
C) Ontologia
D) Etyka
- 5. Kto zaproponował teorię względności?
A) Albert Einstein
B) Isaac Newton
C) Galileo Galilei
D) Niels Bohr
- 6. Jak nazywa się badanie natury rzeczywistości?
A) Epistemologia
B) Estetyka
C) Metafizyka
D) Etyka
- 7. Która koncepcja odnosi się do idei, że wiedza naukowa jest niepewna i podlega zmianom?
A) Fallibilizm
B) Eternalism
C) Związek przyczynowy
D) Determinizm
- 8. Kto wprowadził pojęcie falsyfikacji w nauce?
A) Thomas Kuhn
B) Karl Popper
C) Immanuel Kant
D) John Stuart Mill
- 9. Który naukowiec zaproponował heliocentryczny model Układu Słonecznego?
A) Johannes Kepler
B) Tycho Brahe
C) Galileo Galilei
D) Mikołaj Kopernik
- 10. Jaki jest pogląd, że znacząca wiedza powstaje z doświadczenia zmysłowego i obserwacji?
A) Idealizm
B) Pragmatyzm
C) Empiryzm
D) Racjonalizm
- 11. Jak nazywa się logiczny proces dochodzenia do konkretnej prawdy na podstawie ogólnych przesłanek?
A) Sylogizm
B) Uprowadzenie
C) Indukcja
D) Odliczenie
- 12. Kto zaproponował, że rewolucje naukowe następują poprzez zmiany paradygmatów?
A) Michel Foucault
B) Paul Feyerabend
C) Thomas Kuhn
D) Karl Popper
- 13. Jak nazywa się stronniczość w badaniach naukowych, w których badacze nieumyślnie wypaczają wyniki, aby dopasować je do swoich oczekiwań?
A) Błąd próbkowania
B) Błąd potwierdzenia
C) Stronniczość publikacji
D) Stronniczość obserwatora
- 14. Jak Kuhn określił zbiór przekonań i praktyk podzielanych przez społeczność naukową?
A) Dane empiryczne
B) Hipoteza
C) Teoria
D) Paradygmat
- 15. Jaki termin opisuje naukowy projekt eksperymentalny, w którym ani badacze, ani uczestnicy nie wiedzą, która grupa otrzymuje leczenie?
A) Podwójnie ślepa próba
B) Kontrolowane placebo
C) Przekrój
D) Kohorta
- 16. Jaka jest zasada, że hipotezy naukowe muszą być testowalne i falsyfikowalne?
A) Induktywizm
B) Fałszywość
C) Błąd potwierdzenia
D) Niezawodność
- 17. Który filozof zaproponował cztery przyczyny jako wyjaśnienie zjawisk naturalnych?
A) Locke
B) Kartezjusz
C) Arystoteles
D) Hume
- 18. Jak nazywa się proces, w którym wiedza naukowa jest rozpowszechniana i zatwierdzana przez społeczność naukową?
A) Wzajemna weryfikacja
B) Błąd potwierdzenia
C) Powtarzalność
D) Stronniczość publikacji
- 19. Jak nazywa się proces porównywania dwóch lub więcej alternatywnych hipotez?
A) Wzajemna weryfikacja
B) Testowanie hipotez
C) Eksperymentowanie
D) Walidacja modelu
- 20. Kto sformułował teorię ewolucji poprzez dobór naturalny?
A) Karol Darwin
B) Gregor Mendel
C) Thomas Hunt Morgan
D) Alfred Russel Wallace
- 21. Która perspektywa opowiada się za traktowaniem całego systemu, a nie jego części w analizie naukowej?
A) Redukcjonizm
B) Monizm
C) Dualizm
D) Holizm
- 22. Jak nazywa się ogólna zasada rządząca zachowaniem naturalnego lub sztucznego systemu?
A) Prawo
B) Teoria
C) Model
D) Hipoteza
- 23. Jak nazywa się rozumowanie od konkretnych przypadków do ogólnej zasady?
A) Odliczenie
B) Indukcja
C) Uprowadzenie
D) Sylogizm
- 24. Jak nazywa się błąd polegający na opieraniu się na niepotwierdzonych dowodach i świadectwach w celu wyciągnięcia naukowych wniosków?
A) Błąd anegdotyczny
B) Odwołanie do autorytetu
C) Błąd słomianego człowieka
D) Argument ad hominem
|