- 1. Geologia tektoniki płyt jest fundamentalnym aspektem nauk o Ziemi, który wyjaśnia dynamiczną naturę powierzchni Ziemi poprzez ruch dużych płyt tworzących litosferę. Teoria ta, sformułowana w połowie XX wieku, wyjaśnia, w jaki sposób płyty tektoniczne, które unoszą się na półpłynnej astenosferze pod nimi, nieustannie się przesuwają z powodu prądów konwekcyjnych w płaszczu. Interakcje między tymi płytami są odpowiedzialne za niezliczone zjawiska geologiczne, w tym tworzenie się gór, trzęsienia ziemi i aktywność wulkaniczną. Granice, na których spotykają się płyty, można podzielić na rozbieżne, zbieżne lub transformujące, z których każda charakteryzuje się różnymi procesami i cechami geologicznymi. Na przykład na granicach rozbieżnych, takich jak Grzbiet Śródatlantycki, płyty rozsuwają się, umożliwiając wzrost magmy i tworzenie nowej skorupy. I odwrotnie, na granicach zbieżnych, takich jak Himalaje, gdzie zderzają się płyty indyjska i euroazjatycka, dochodzi do znacznego wypiętrzenia geologicznego, co skutkuje wysokimi pasmami górskimi. Granice transformacyjne, których przykładem jest uskok San Andreas, charakteryzują się bocznym ruchem ślizgowym i są znane z wywoływania znacznej aktywności sejsmicznej. Badanie tektoniki płyt nie tylko poprawia nasze zrozumienie przeszłości Ziemi, takie jak rozmieszczenie zapisów kopalnych i stref klimatycznych, ale także odgrywa kluczową rolę w przewidywaniu zagrożeń geologicznych, co ma zasadnicze znaczenie dla łagodzenia ich wpływu na społeczeństwa ludzkie.
Czym przede wszystkim zajmuje się teoria tektoniki płyt?
A) Ruch litosfery Ziemi.
B) Historia skamieniałości dinozaurów.
C) Rodzaje skał występujących w skorupie ziemskiej.
D) Skład atmosfery ziemskiej.
- 2. Jak nazywa się granica, na której dwie płyty oddalają się od siebie?
A) Przekształć granicę.
B) Rozbieżna granica.
C) Granica zbieżności.
D) Strefa subdukcji.
- 3. Jak nazywa się proces, w którym jedna płyta tektoniczna przesuwa się pod inną?
A) Podniesienie.
B) Rifting.
C) Subdukcja.
D) Rozbieżność.
- 4. Co napędza ruch płyt tektonicznych?
A) Konwekcja płaszcza.
B) Pola magnetyczne.
C) Sama grawitacja.
D) Rozprzestrzenianie się dna morskiego.
- 5. Która płyta tektoniczna jest największa?
A) Płyta afrykańska.
B) Płyta Pacyfiku.
C) Płyta euroazjatycka.
D) Płyta północnoamerykańska.
- 6. Jaki rodzaj uskoku charakteryzuje się poziomym przemieszczeniem?
A) Usterka odwrotna.
B) Uskok poślizgowy.
C) Normalny błąd.
D) Usterka ciągu.
- 7. Jak nazywał się superkontynent, który istniał ponad 200 milionów lat temu?
A) Rodinia
B) Laurazja
C) Gondwana
D) Pangaea
- 8. Jaki termin odnosi się do krawędzi płyty tektonicznej?
A) Dno oceanu.
B) Granica płyt.
C) Pasmo górskie.
D) Szelf kontynentalny.
- 9. Które wydarzenie geologiczne jest najbardziej związane z granicami transformacji?
A) Erupcje wulkaniczne
B) Budownictwo górskie
C) Trzęsienia ziemi
D) Doliny ryftowe
- 10. Które elementy geologiczne powstają w wyniku tektoniki płyt?
A) Góry, trzęsienia ziemi, wulkany
B) Lodowce, pustynie, jaskinie
C) Skamieniałości, osady, baseny
D) Rzeki, jeziora, oazy
- 11. Z czego słynie Pierścień Ognia?
A) Pustynne krajobrazy.
B) Płaskie równiny.
C) Obfite skamieniałości.
D) Wysoka aktywność wulkaniczna i trzęsienia ziemi.
- 12. Jaka granica tworzy się, gdy zderzają się dwie płyty?
A) Żadne z powyższych.
B) Przekształć granicę.
C) Rozbieżna granica.
D) Granica zbieżności.
- 13. Jaki element geologiczny powstaje, gdy dwie płyty tektoniczne przesuwają się obok siebie?
A) Rift.
B) Wulkan.
C) Wykop.
D) Błąd.
- 14. Jaki rodzaj naprężeń powoduje normalne usterki?
A) Naprężenie ściskające
B) Naprężenie hydrostatyczne
C) Naprężenie ścinające
D) Naprężenie rozciągające
- 15. Jaki instrument jest powszechnie używany do pomiaru trzęsień ziemi?
A) Termometr.
B) Barometr.
C) Anemometr.
D) Sejsmograf.
- 16. Jaki rodzaj skał powstaje głównie na rozbieżnych granicach?
A) Skała magmowa
B) Skała metamorficzna
C) Skała osadowa
D) Skała ilasta
|