- 1. Astronomia supernowych to fascynująca dziedzina badająca wybuchowe śmierci gwiazd, które skutkują jednymi z najjaśniejszych wydarzeń we wszechświecie. Supernowe można podzielić przede wszystkim na dwa typy: Supernowe typu I, które występują w układach podwójnych, gdy biały karzeł pobiera wystarczającą ilość materiału z gwiazdy towarzyszącej, aby osiągnąć masę krytyczną, co prowadzi do niekontrolowanej reakcji jądrowej; oraz supernowe typu II, które powstają w wyniku zapadania się masywnych gwiazd, które wyczerpały swoje paliwo jądrowe. Te kataklizmiczne eksplozje nie tylko oświetlają kosmos na krótki czas, często przyćmiewając całe galaktyki, ale także odgrywają kluczową rolę w syntezie i rozpraszaniu ciężkich pierwiastków, takich jak żelazo, złoto i uran, w ośrodku międzygwiazdowym. Ta ilość pierwiastków jest niezbędna do formowania się planet, gwiazd i ostatecznie życia. Astronomowie badają supernowe przy użyciu różnych metod, w tym teleskopów optycznych, radiowych i rentgenowskich, co pozwala im poznać gwiazdy macierzyste, mechanikę eksplozji i pozostałości, takie jak gwiazdy neutronowe lub czarne dziury. Ponadto, supernowe służą jako istotne markery kosmologiczne; w szczególności supernowe typu Ia zostały wykorzystane do pomiaru ekspansji wszechświata i doprowadziły do odkrycia ciemnej energii. Ogólnie rzecz biorąc, badanie supernowych nie tylko pomaga rozwikłać cykl życia gwiazd, ale także daje nam głęboki wgląd w ewolucję samego wszechświata.
Czym jest supernowa?
A) Rodzaj komety. B) Masywna eksplozja gwiazdy. C) Nowa formacja planetarna. D) Forma czarnej dziury.
- 2. Co często powoduje supernową typu II?
A) Fuzja gwiazd neutronowych. B) Czerwony olbrzym traci swoje zewnętrzne warstwy. C) Zapadanie się rdzenia masywnej gwiazdy. D) Biały karzeł nabiera masy.
- 3. Jaki typ gwiazdy zazwyczaj kończy swoje życie jako supernowa?
A) Brązowe karły. B) Masywne gwiazdy (powyżej 8 mas Słońca). C) Czerwone karły. D) Gwiazdy ciągu głównego.
- 4. Który pierwiastek jest głównie wytwarzany podczas eksplozji supernowych?
A) Wodór. B) Hel. C) Lit. D) Żelazo.
- 5. Na czym polega supernowa typu Ia?
A) Masywna gwiezdna czarna dziura. B) Biały karzeł w układzie podwójnym. C) Czerwony supergigant. D) Gwiazda neutronowa.
- 6. Które z poniższych zjawisk jest konsekwencją wybuchu supernowej?
A) Formacja gwiazd neutronowych lub czarnych dziur. B) Całkowite zniszczenie pobliskich galaktyk. C) Przekształca cały otaczający gaz w nowe gwiazdy. D) Tylko tworzenie nowych systemów słonecznych.
- 7. Jak wygląda krzywa blasku supernowej?
A) Temperatura gwiazdy. B) Masa gwiazdy. C) Jego jasność w czasie. D) Odległość do gwiazdy.
- 8. Jaki rodzaj światła jest emitowany przez supernowe?
A) Tylko fale radiowe. B) Tylko światło ultrafioletowe. C) Tylko światło podczerwone. D) Światło widzialne i promienie gamma.
- 9. Który gwiazdozbiór zawiera słynną pozostałość po supernowej - Mgławicę Krab?
A) Scorpius. B) Andromeda. C) Orion. D) Taurus.
- 10. Jakie jest znaczenie supernowych w ewolucji galaktyk?
A) Wzbogacają one ośrodek międzygwiezdny w ciężkie pierwiastki. B) Tworzą wyłącznie nowe gwiazdy. C) Nie wpływają one na ewolucję galaktyk. D) Niszczą wszystkie pobliskie planety.
- 11. Co pozostaje z supernowej typu II po eksplozji?
A) Kometa. B) Biały karzeł. C) Gwiazda neutronowa lub czarna dziura. D) Mgławica planetarna.
- 12. Jak często supernowe występują w naszej galaktyce?
A) Mniej więcej raz na rok. B) Mniej więcej raz na sto lat. C) Mniej więcej raz na 500 lat. D) Mniej więcej raz na 50 lat.
- 13. Który pierwiastek NIE powstaje w supernowej?
A) Złoto. B) Uran. C) Miedź. D) Wodór.
- 14. Jak długo można obserwować supernowe?
A) Tylko kilka dni. B) Tylko kilka godzin. C) Lata w nieskończoność. D) Od kilku tygodni do kilku miesięcy.
A) Nieudana supernowa. B) Niezwykle energetyczna supernowa. C) Zdarzenie wyzwalające dla czarnych dziur. D) Słaba supernowa.
- 16. Kto pierwszy zaobserwował supernową SN 1572?
A) Johannes Kepler. B) Isaac Newton. C) Tycho Brahe. D) Galileo Galilei.
- 17. Jaki jest główny czynnik determinujący typ supernowej?
A) Masa początkowa gwiazdy. B) Odległość od Ziemi. C) Kolor gwiazdy. D) Skład gwiazdy.
|