- 1. Geologia tektoniki płyt jest fundamentalnym aspektem nauk o Ziemi, który wyjaśnia dynamiczną naturę powierzchni Ziemi poprzez ruch dużych płyt tworzących litosferę. Teoria ta, sformułowana w połowie XX wieku, wyjaśnia, w jaki sposób płyty tektoniczne, które unoszą się na półpłynnej astenosferze pod nimi, nieustannie się przesuwają z powodu prądów konwekcyjnych w płaszczu. Interakcje między tymi płytami są odpowiedzialne za niezliczone zjawiska geologiczne, w tym tworzenie się gór, trzęsienia ziemi i aktywność wulkaniczną. Granice, na których spotykają się płyty, można podzielić na rozbieżne, zbieżne lub transformujące, z których każda charakteryzuje się różnymi procesami i cechami geologicznymi. Na przykład na granicach rozbieżnych, takich jak Grzbiet Śródatlantycki, płyty rozsuwają się, umożliwiając wzrost magmy i tworzenie nowej skorupy. I odwrotnie, na granicach zbieżnych, takich jak Himalaje, gdzie zderzają się płyty indyjska i euroazjatycka, dochodzi do znacznego wypiętrzenia geologicznego, co skutkuje wysokimi pasmami górskimi. Granice transformacyjne, których przykładem jest uskok San Andreas, charakteryzują się bocznym ruchem ślizgowym i są znane z wywoływania znacznej aktywności sejsmicznej. Badanie tektoniki płyt nie tylko poprawia nasze zrozumienie przeszłości Ziemi, takie jak rozmieszczenie zapisów kopalnych i stref klimatycznych, ale także odgrywa kluczową rolę w przewidywaniu zagrożeń geologicznych, co ma zasadnicze znaczenie dla łagodzenia ich wpływu na społeczeństwa ludzkie.
Czym przede wszystkim zajmuje się teoria tektoniki płyt?
A) Skład atmosfery ziemskiej.
B) Historia skamieniałości dinozaurów.
C) Rodzaje skał występujących w skorupie ziemskiej.
D) Ruch litosfery Ziemi.
- 2. Jak nazywa się granica, na której dwie płyty oddalają się od siebie?
A) Rozbieżna granica.
B) Przekształć granicę.
C) Granica zbieżności.
D) Strefa subdukcji.
- 3. Jak nazywa się proces, w którym jedna płyta tektoniczna przesuwa się pod inną?
A) Podniesienie.
B) Subdukcja.
C) Rozbieżność.
D) Rifting.
- 4. Co napędza ruch płyt tektonicznych?
A) Pola magnetyczne.
B) Konwekcja płaszcza.
C) Sama grawitacja.
D) Rozprzestrzenianie się dna morskiego.
- 5. Która płyta tektoniczna jest największa?
A) Płyta euroazjatycka.
B) Płyta Pacyfiku.
C) Płyta północnoamerykańska.
D) Płyta afrykańska.
- 6. Jaki rodzaj uskoku charakteryzuje się poziomym przemieszczeniem?
A) Usterka odwrotna.
B) Uskok poślizgowy.
C) Usterka ciągu.
D) Normalny błąd.
- 7. Jak nazywał się superkontynent, który istniał ponad 200 milionów lat temu?
A) Laurazja
B) Pangaea
C) Gondwana
D) Rodinia
- 8. Jaki termin odnosi się do krawędzi płyty tektonicznej?
A) Szelf kontynentalny.
B) Dno oceanu.
C) Granica płyt.
D) Pasmo górskie.
- 9. Które wydarzenie geologiczne jest najbardziej związane z granicami transformacji?
A) Erupcje wulkaniczne
B) Doliny ryftowe
C) Budownictwo górskie
D) Trzęsienia ziemi
- 10. Które elementy geologiczne powstają w wyniku tektoniki płyt?
A) Góry, trzęsienia ziemi, wulkany
B) Rzeki, jeziora, oazy
C) Lodowce, pustynie, jaskinie
D) Skamieniałości, osady, baseny
- 11. Z czego słynie Pierścień Ognia?
A) Płaskie równiny.
B) Wysoka aktywność wulkaniczna i trzęsienia ziemi.
C) Obfite skamieniałości.
D) Pustynne krajobrazy.
- 12. Jaka granica tworzy się, gdy zderzają się dwie płyty?
A) Przekształć granicę.
B) Żadne z powyższych.
C) Rozbieżna granica.
D) Granica zbieżności.
- 13. Jaki element geologiczny powstaje, gdy dwie płyty tektoniczne przesuwają się obok siebie?
A) Błąd.
B) Wulkan.
C) Wykop.
D) Rift.
- 14. Jaki rodzaj naprężeń powoduje normalne usterki?
A) Naprężenie rozciągające
B) Naprężenie ścinające
C) Naprężenie ściskające
D) Naprężenie hydrostatyczne
- 15. Jaki instrument jest powszechnie używany do pomiaru trzęsień ziemi?
A) Barometr.
B) Anemometr.
C) Sejsmograf.
D) Termometr.
- 16. Jaki rodzaj skał powstaje głównie na rozbieżnych granicach?
A) Skała osadowa
B) Skała metamorficzna
C) Skała magmowa
D) Skała ilasta
|