- 1. Dünya, en dikkat çekici ve hayranlık uyandıran jeolojik özelliklerden bazılarına ev sahipliği yapmaktadır; bunlar arasında en büyük meteor kraterleri gezegenimizin dinamik tarihinin bir kanıtı olarak öne çıkmaktadır. Bunların en ünlülerinden biri Güney Afrika'daki Vredefort Kubbesi olup, yaklaşık 300 kilometre çapıyla Dünya üzerindeki doğrulanmış en büyük çarpma yapısıdır. Yaklaşık 2 milyar yıl önce devasa bir göktaşıyla çarpışarak oluşan bu devasa krater, yalnızca çarpmanın fiziksel izlerini sergilemekle kalmıyor, aynı zamanda o zamandan beri gelişen jeolojik oluşumları da ortaya koyuyor. Bir diğer önemli krater ise Meksika'nın Yucatan Yarımadası'nda bulunan ve yaklaşık 66 milyon yıl önce dinozorları yok eden kitlesel yok oluş olayındaki rolüyle bilinen Chicxulub krateridir. Yaklaşık 150 kilometre çapındaki bu alan, Dünya'daki yaşamı şekillendiren yıkıcı etkilere dair hayati bilgiler sağlamaktadır. Diğer önemli kraterler arasında, yaklaşık 1,85 milyar yıl önce oluşan ve zengin maden kaynaklarına ev sahipliği yapan eşsiz bir jeolojik mucize olan Kanada'daki Sudbury Havzası ve görünür bir krater oluşturmasa da 1908 yılında bir meteoroidin patlamasıyla meydana gelen ve tahminen 2.000 kilometrekarelik bir ormanı dümdüz eden Sibirya'daki Tunguska olayı yer almaktadır. Bu kraterlerin her biri yalnızca gezegenin kozmik olaylara karşı kırılganlığının altını çizmekle kalmıyor, aynı zamanda Dünya'nın jeolojik tarihine ve onu şekillendirmeye devam eden süreçlere de bir bakış sunuyor.
Dünya üzerinde bilinen en büyük çarpma krateri hangisidir?
A) Sudbury Havzası
B) Vredefort Krateri
C) Chicxulub Krateri
D) Tsunamikawai Krateri
- 2. Vredefort Krateri hangi ülkeye ev sahipliği yapmaktadır?
A) Brezilya
B) Kanada
C) Rusya
D) Güney Afrika
- 3. Sudbury Havzası hangi ülkede yer almaktadır?
A) Güney Afrika
B) Avustralya
C) ABD
D) Kanada
- 4. Tunguska olayının nerede meydana geldiğine inanılıyor?
A) Arizona, ABD
B) Sibirya, Rusya
C) Brezilya
D) Güney Afrika
- 5. Chicxulub Krateri'nin kaç yaşında olduğu tahmin ediliyor?
A) 1 milyar yıl
B) 20 milyon yıl
C) 250 milyon yıl
D) 66 milyon yıl
- 6. Meksika'da hangi çarpma krateri bulunmaktadır?
A) Vredefort Krateri
B) Meteor Krateri
C) Chicxulub Krateri
D) Manicouagan Krateri
- 7. Barringer Krateri ne olarak da bilinir?
A) Meteor Krateri
B) Ries Krateri
C) Vredefort
D) Chicxulub Krateri
- 8. Bir meteor çarpması sonucunda hangi jeolojik özellik oluşur?
A) Dağ silsilesi
B) Nehir Vadisi
C) Krater
D) Gelgit dalgası
- 9. Ries Krateri hangi ülkede yer almaktadır?
A) Almanya
B) Fransa
C) Avustralya
D) İtalya
- 10. Tunguska olayına ne tür bir olay neden olmuştur?
A) Bir meteoroidin hava patlaması
B) Nükleer patlama
C) Volkanik patlama
D) Göktaşı çarpması
- 11. Hangi krater dünyanın en iyi korunmuş kraterlerinden biridir?
A) Manicouagan Krateri
B) Vredefort Krateri
C) Sudbury Havzası
D) Barringer Krateri
- 12. Meteorit kraterleri genellikle hangi teknoloji kullanılarak incelenir?
A) Astronomik teleskoplar
B) Jeofizik teknikler
C) Televizyon yayıncılığı
D) Lazer kesim
- 13. Sudbury Havzası'nı yaratan çarpışma ne kadar zaman önce meydana geldi?
A) 3 milyar yıl
B) 66 milyon yıl
C) 1.85 milyar yıl
D) 450 milyon yıl
- 14. Batı Avrupa'daki en büyük çarpma krateri:
A) Chicxulub Krateri
B) Manicouagan Krateri
C) Barringer Krateri
D) Ries Krateri
- 15. Barringer Krateri ne kadar derin?
A) 100 metre
B) 500 metre
C) Yaklaşık 170 metre
D) 30 metre
- 16. Tunguska olayı hangi yıl meydana gelmiştir?
A) 1808
B) 1908
C) 1975
D) 1923
- 17. Tunguska olayının nedeni neydi?
A) Nükleer patlama
B) Volkanik patlama
C) Meteor yağmuru
D) Asteroid veya kuyruklu yıldız çarpması
- 18. Hangi ABD eyaleti ünlü Meteor Krateri'ne ev sahipliği yapmaktadır?
A) Kaliforniya
B) Teksas
C) Arizona
D) New Mexico
- 19. Barringer Krateri ilk olarak nasıl oluşmuştur?
A) Tektonik aktivite
B) Erozyon
C) Göktaşı çarpması
D) Volkanik faaliyet
- 20. Sudbury Havzası öncelikle hangi mineral yataklarıyla bilinir?
A) Altın
B) Demir
C) Bakır
D) Nikel
- 21. Göktaşı çarpmalarını inceleyen baskın bilimsel alan hangisidir?
A) Gezegen bilimi
B) İklim bilimi
C) Astrobiyoloji
D) Deniz biyolojisi
- 22. Hangi çarpışma olayı Sibirya'da büyük bir ateş topu ve patlamaya neden olmasıyla ünlüdür?
A) Chicxulub Çarpması
B) Tunguska Olayı
C) Meteor Krateri
D) Vredefort Etkisi
- 23. Tipik olarak meteor çarpmalarıyla ilişkilendirilen kaya türü nedir?
A) Impactite
B) Tortul
C) Bazalt
D) Magmatik
- 24. Hangi krater önemli nikel ve bakır yataklarıyla bilinir?
A) Barringer Krateri
B) Chicxulub Krateri
C) Sudbury Havzası
D) Vredefort Krateri
- 25. Manicouagan Krateri'nin ana jeolojik özelliği nedir?
A) Çöl platosu
B) Dağ silsilesi
C) Volkanik faaliyet
D) Dairesel göl yapısı
- 26. Vredefort Krateri'nin çapı nedir?
A) 200 km
B) 300 km
C) 150 km
D) 100 km
- 27. Chicxulub Krateri hangi ülkede yer almaktadır?
A) Birleşik Devletler
B) Meksika
C) Peru
D) Brezilya
- 28. Meteorit kraterlerinde genellikle hangi özellik bulunur?
A) Nehir deltası
B) Buzul birikintisi
C) Merkezi tepe
D) Volkanik tıkaç
- 29. Lonar Krateri hangi ülkede bulunan eşsiz bir kraterdir?
A) Hindistan
B) Nepal
C) Japonya
D) Pakistan
|