- 1. Dünya, en dikkat çekici ve hayranlık uyandıran jeolojik özelliklerden bazılarına ev sahipliği yapmaktadır; bunlar arasında en büyük meteor kraterleri gezegenimizin dinamik tarihinin bir kanıtı olarak öne çıkmaktadır. Bunların en ünlülerinden biri Güney Afrika'daki Vredefort Kubbesi olup, yaklaşık 300 kilometre çapıyla Dünya üzerindeki doğrulanmış en büyük çarpma yapısıdır. Yaklaşık 2 milyar yıl önce devasa bir göktaşıyla çarpışarak oluşan bu devasa krater, yalnızca çarpmanın fiziksel izlerini sergilemekle kalmıyor, aynı zamanda o zamandan beri gelişen jeolojik oluşumları da ortaya koyuyor. Bir diğer önemli krater ise Meksika'nın Yucatan Yarımadası'nda bulunan ve yaklaşık 66 milyon yıl önce dinozorları yok eden kitlesel yok oluş olayındaki rolüyle bilinen Chicxulub krateridir. Yaklaşık 150 kilometre çapındaki bu alan, Dünya'daki yaşamı şekillendiren yıkıcı etkilere dair hayati bilgiler sağlamaktadır. Diğer önemli kraterler arasında, yaklaşık 1,85 milyar yıl önce oluşan ve zengin maden kaynaklarına ev sahipliği yapan eşsiz bir jeolojik mucize olan Kanada'daki Sudbury Havzası ve görünür bir krater oluşturmasa da 1908 yılında bir meteoroidin patlamasıyla meydana gelen ve tahminen 2.000 kilometrekarelik bir ormanı dümdüz eden Sibirya'daki Tunguska olayı yer almaktadır. Bu kraterlerin her biri yalnızca gezegenin kozmik olaylara karşı kırılganlığının altını çizmekle kalmıyor, aynı zamanda Dünya'nın jeolojik tarihine ve onu şekillendirmeye devam eden süreçlere de bir bakış sunuyor.
Dünya üzerinde bilinen en büyük çarpma krateri hangisidir?
A) Sudbury Havzası
B) Vredefort Krateri
C) Chicxulub Krateri
D) Tsunamikawai Krateri
- 2. Vredefort Krateri hangi ülkeye ev sahipliği yapmaktadır?
A) Güney Afrika
B) Kanada
C) Brezilya
D) Rusya
- 3. Sudbury Havzası hangi ülkede yer almaktadır?
A) ABD
B) Güney Afrika
C) Avustralya
D) Kanada
- 4. Tunguska olayının nerede meydana geldiğine inanılıyor?
A) Arizona, ABD
B) Güney Afrika
C) Sibirya, Rusya
D) Brezilya
- 5. Chicxulub Krateri'nin kaç yaşında olduğu tahmin ediliyor?
A) 66 milyon yıl
B) 250 milyon yıl
C) 20 milyon yıl
D) 1 milyar yıl
- 6. Meksika'da hangi çarpma krateri bulunmaktadır?
A) Meteor Krateri
B) Manicouagan Krateri
C) Vredefort Krateri
D) Chicxulub Krateri
- 7. Barringer Krateri ne olarak da bilinir?
A) Chicxulub Krateri
B) Meteor Krateri
C) Vredefort
D) Ries Krateri
- 8. Bir meteor çarpması sonucunda hangi jeolojik özellik oluşur?
A) Nehir Vadisi
B) Gelgit dalgası
C) Krater
D) Dağ silsilesi
- 9. Ries Krateri hangi ülkede yer almaktadır?
A) Fransa
B) Almanya
C) Avustralya
D) İtalya
- 10. Tunguska olayına ne tür bir olay neden olmuştur?
A) Göktaşı çarpması
B) Volkanik patlama
C) Bir meteoroidin hava patlaması
D) Nükleer patlama
- 11. Hangi krater dünyanın en iyi korunmuş kraterlerinden biridir?
A) Barringer Krateri
B) Vredefort Krateri
C) Manicouagan Krateri
D) Sudbury Havzası
- 12. Meteorit kraterleri genellikle hangi teknoloji kullanılarak incelenir?
A) Televizyon yayıncılığı
B) Jeofizik teknikler
C) Astronomik teleskoplar
D) Lazer kesim
- 13. Sudbury Havzası'nı yaratan çarpışma ne kadar zaman önce meydana geldi?
A) 450 milyon yıl
B) 1.85 milyar yıl
C) 3 milyar yıl
D) 66 milyon yıl
- 14. Batı Avrupa'daki en büyük çarpma krateri:
A) Chicxulub Krateri
B) Ries Krateri
C) Barringer Krateri
D) Manicouagan Krateri
- 15. Barringer Krateri ne kadar derin?
A) Yaklaşık 170 metre
B) 500 metre
C) 30 metre
D) 100 metre
- 16. Tunguska olayı hangi yıl meydana gelmiştir?
A) 1908
B) 1923
C) 1975
D) 1808
- 17. Tunguska olayının nedeni neydi?
A) Meteor yağmuru
B) Volkanik patlama
C) Nükleer patlama
D) Asteroid veya kuyruklu yıldız çarpması
- 18. Hangi ABD eyaleti ünlü Meteor Krateri'ne ev sahipliği yapmaktadır?
A) New Mexico
B) Teksas
C) Arizona
D) Kaliforniya
- 19. Barringer Krateri ilk olarak nasıl oluşmuştur?
A) Erozyon
B) Göktaşı çarpması
C) Tektonik aktivite
D) Volkanik faaliyet
- 20. Sudbury Havzası öncelikle hangi mineral yataklarıyla bilinir?
A) Nikel
B) Altın
C) Demir
D) Bakır
- 21. Göktaşı çarpmalarını inceleyen baskın bilimsel alan hangisidir?
A) Astrobiyoloji
B) Gezegen bilimi
C) İklim bilimi
D) Deniz biyolojisi
- 22. Hangi çarpışma olayı Sibirya'da büyük bir ateş topu ve patlamaya neden olmasıyla ünlüdür?
A) Tunguska Olayı
B) Vredefort Etkisi
C) Meteor Krateri
D) Chicxulub Çarpması
- 23. Tipik olarak meteor çarpmalarıyla ilişkilendirilen kaya türü nedir?
A) Tortul
B) Impactite
C) Magmatik
D) Bazalt
- 24. Hangi krater önemli nikel ve bakır yataklarıyla bilinir?
A) Sudbury Havzası
B) Chicxulub Krateri
C) Vredefort Krateri
D) Barringer Krateri
- 25. Manicouagan Krateri'nin ana jeolojik özelliği nedir?
A) Çöl platosu
B) Dairesel göl yapısı
C) Dağ silsilesi
D) Volkanik faaliyet
- 26. Vredefort Krateri'nin çapı nedir?
A) 300 km
B) 100 km
C) 200 km
D) 150 km
- 27. Chicxulub Krateri hangi ülkede yer almaktadır?
A) Brezilya
B) Peru
C) Meksika
D) Birleşik Devletler
- 28. Meteorit kraterlerinde genellikle hangi özellik bulunur?
A) Volkanik tıkaç
B) Merkezi tepe
C) Buzul birikintisi
D) Nehir deltası
- 29. Lonar Krateri hangi ülkede bulunan eşsiz bir kraterdir?
A) Hindistan
B) Japonya
C) Nepal
D) Pakistan
|