Competencia en Com. Ling GALEGO/CASTELAN ESO Galicia 2012
EDUCACIÓN SECUNDARIA OBRIGATORIA
A propiedade destes exercicios  é da
Xunta de Galicia non do autor.
AVALIACIÓN DE DIAGNÓSTICO
           COMPETENCIA EN 
COMUNICACIÓN LINGÜÍSTICA         GALEGO/CASTELÁN              GALICIA 2012
O primeiro exercicio consiste en escoitar.
Presta moita atención, porque despois vas ter que
responder unhas preguntas relacionadas co que
escoitaches.
COMPRENSIÓN ORAL
Corpo
Os astronautas deben estar preparados para calquera emerxencia médica
que poida xurdir. No espazo non hai farmacias nin médicos de garda, aínda
que iso de estar rodeados de baleiro tamén ten algunhas vantaxes: non deben
preocuparse de xermes, porque no ambiente estéril en que viven non hai sitio
para eles. Coller unha catarreira na Estación Espacial Internacional (EEI) é algo
que non vén nos manuais de instrucións. Mais hai problemas físicos que,
pola contra, son case inevitables, como os causados pola falla de uso
dalgúns sistemas do corpo. O deseño e o volume de músculos e ósos
está adaptado para soportar unha persoa na superficie da Terra, mais ao non
existir gravidade o peso é nulo e eses tecidos poden estragarse. Para evítalo,
os astronautas dedican dúas horas ao día a botar unhas carreiras nunha cinta
sen fin.
É unha actividade obrigatoria e máis importante canto máis tempo se pase
no espazo, xa que sen ela os viaxeiros non poderían camiñar nin terse de pé
ao regresaren á Terra.
Estes exploradores teñen outro problema moi importante: fóra da atmosfera
terrestre os niveis de radiación que se reciben son elevadísimos. As radiacións
proceden do vento solar, dos raios cósmicos e de partículas atrapadas no
campo magnético da Terra. Un astronauta que pase seis meses na EEI pode
recibir unha radiación equivalente a facer entre 300 e 450 radiografías. É un
risco difícil de evitar -por exemplo reforzando a estrutura das naves espaciais-
e é moi probable que cause algún dano en todos os astronautas, como pode
ser a modificación do ADN das células -que incrementa o risco de sufrir ou
de transmitir doenzas.
O meu lar
A habitabilidade dos enxeños voadores non é como para saír nunha revista
de deseño interior; os espazos son pequenos e hai poucas concesións ao
confort. Na lanzadeira espacial os astronautas fan gran parte da vida na
chamada plataforma-central, que mide 4 metros de lonxitude e entre 3 e 4
de ancho. Para durmir utilizan sacos que agarran a calquera parte -con
correas ou velcro para evitaren tropezar coas cousasou tamén poden botar
man dos asentos da cabina.
Comer no espazo tampouco é, de momento, ningunha marabilla, aínda que
sen ningunha dúbida as naves son os «restaurantes» con mellores vistas. A
maioría da comida está deshidratada ou conservada en latas e segue un
estrito control personalizado para que lle achegue a cada navegante todos
os elementos necesarios (por exemplo, debe dosificarse con precisión a
cantidade de ferro que toman na dieta, xa que no espazo os astronautas teñen
menos glóbulos vermellos e o exceso de ferro podería causar problemas).
Non hai disputas para fregar a louza: como non se pode estragar auga,
os utensilios e as bandexas límpanse con toalliñas húmidas.
Moitos problemas e penalidades para saborear momentos únicos. Observar
a Terra, sentir a inexistencia de gravidade, converterse nun satélite humano...,
experiencias que os astronautas están desexando contarlle por teléfono
á familia (na EEI poden chamar por teléfono a calquera parte utilizando a
telefonía por IP a través dun computador portátil, igual que aquí abaixo co
Skype).
Xurxo Mariño Alfonso. Po de estrelas.
Consello da Cultura Galega 2007
P.1. Durante a súa estadía no espazo planetario, os
astronautas NON teñen que:
A. Recoller e ordenar.
B. Dobrar a roupa.
C. Fregar a louza.
D. Preparar a comida.
P.2. Sinala cal das seguintes experiencias espaciais
é falsa:
D. Transformación nun satélite humano.
C. Percepción da inexistencia da gravidade.
A. Incomunicación verbal coas familias.
B. Observación da Terra desde un punto
        distanciado.
P.3. O principal problema dos astronautas no
espazo é:
D. Os niveis de radiación.
A. O exercicio físico.
B. As urxencias médicas.
C. A disfunción dos sistemas corporais.
P.4. Cal das seguintes afirmacións NON se 
corresponde co que acabas de escoitar?
D. No espazo non existe a gravidade.
A. No espazo non hai xermes.
B. No espazo cómpre facer exercicio físico.
C. No espazo non hai problemas físicos.
P.5. Para dormir en la lanzadera espacial, los 
astronautas disponen de:
D. Sacos diseñados para este fin.
A. Camas de diseño ergonómico.
B. Mecedoras confortables.
C. Confortables sillones en el salón.
P.6. Di cuál de las siguientes patologías NO es
frecuente en los astronautas:
D. Complicaciones con los catarros.
A. Complicaciones musculares.
B. Complicaciones óseas.
C. Complicaciones con las radiaciones.
P.7. Según la información de la audición, para
minimizar el impacto radiactivo es necesario:
D. Cambiar los materiales textiles.
A. Aplicar cremas protectoras.
B. Usar gafas de sol.
C. Reforzar la nave espacial.
P.8. ¿Qué afirmación consideras más adecuada?
D. Los exploradores espaciales
        transmiten enfermedades.
A. La actividad espacial produce        cambios físicos.
C. Los astronautas reciben pocas
        radiaciones ultravioleta.
B. En el espacio se puede estar muy        poco tiempo.
andar superior da residencia, o temido piso dos
asistidos que é como lles chaman alí aos desafiuzados.
O seu aloucado plan tingue de comedia e tenrura o
pesado día a día da residencia.
Engurras narra a amizade entre
Emilio e Miguel, dous anciáns
recluídos nun xeriátrico. Emilio,
que chega á residencia nun estado
inicial de Alzheimer, recibe a
axuda de Miguel e outros 
compañeiros para non rematar no
Sinopse
ENGURRAS
Personaxes
Emilio, un director de banco xubilado, é levado 
polo seu fillo a unha residencia de maiores. Confuso
pola súa nova contorna e desorientado, sofre 
regresións a etapas anteriores da súa vida. Emilio
atopa un apoio inesperado en Miguel, o seu 
compañeiro de cuarto, e xuntos utilizan todo tipo 
de trucos para que os médicos non se decaten da
progresiva deterioración de Emilio. Nesta loita por 
seguir activos como persoas e manter a súa 
dignidade, os dous construirán unha autentica e
profunda amizade.
Miguel, un dos máis veteranos na residencia, 
pillabán e desenvolto estafador, mostraralle a 
Emilio os distintos ambientes que existen no 
interior do seu novo fogar. Miguel, que quixo
sempre vivir sen ataduras emocionais, terá que
ser testemuña directa da progresiva dexeneración 
do seu novo amigo. Involucrado en toda caste 
de situacións cómicas e esperpénticas por axudar 
a Emilio, Miguel enfrontarase aos seus propios
medos e ás decisións que marcaron a súa vida
ata agora.
Ficha artística
Dirección: / Ignacio FerrerasDirección artística: / Paco RocaDirección de produción: / Dani MartínezGuionista: / Ángel de la Cruz / Paco Roca / Rosanna Cecchini Voces: / Álvaro Guevara /Tacho González / Mabel RiveraMúsica: / Nani García / Iván Laxe / Piti Sanz
Ficha técnica
Produtora / Cromosoma / Perro Verde Films Produción / Manuel Cristóbal / Oriol Ivern / Enrique Aguirrezabala Titulo orixinal: Arrugas Tipo: AnimaciónXénero: DramaDuración: 89' Orixe: Galicia-Cataluña Ano: 2011Idioma V.O.: Galeg
P.9. Cal é a finalidade do texto?
A. Informar sobre a enfermidade do Alzheimer.
B. Anunciar a estrea dunha película.
C. Anunciar o lanzamento dunha nova banda
        deseñada.
D. Informar sobre as vantaxes da amizade        na terceira idade.
P.10. Onde transcorre a historia?
A. Nunha residencia de maiores.
B. Nun hospital.
C. Na casa de Emilio.
D. Na casa de Miguel.
P.11. Explica brevemente por que a película se
titula “Engurras”.
P.12. Con que intención Emilio e Miguel argallan 
todo tipo de enganos na residencia?
D. Para enganar os outros residentes.
A. Para divertirse cos outros residentes e
        non aburrirse.
B. Para enganar os médicos sobre a        deterioración de Emilio.
C. Para impresionar os outros residentes.
P.13. Das seguintes frases, cal é a máis axeitadapara facer publicidade desta película?
B. Unha grande historia de amor.
A. Un cómic moi divertido, rirás toda a película.
C. Fantástica, unha emocionante aventura 
        espacial.
D. É divertida, é triste, é doce, é desoladora.
O máis grande tesouro da historia da coroa española
chegado das Américas no século XVIII perdeuse nas 
augas da Ría de Vigo durante a coñecida como Batalla
de Rande, unha das páxinas máis cruentas na historia
de España e máis encarnizada na historia de Galicia.
Durou soamente día e medio, o 23 e 24 de outubro
de 1702, nas inmediacións de onde hoxe está a Ponte 
de Rande. Dezanove galeóns españois cargados de
pezas valiosas e escoltados por 23 barcos de guerra
franceses sucumbiron contra as tropas británicas e
holandesas. En total, uns 2.800 mortos de ambos 
bandos.
O TESOURO DE RANDE
O misterio do tesouro de Rande seduciu ao mesmo 
Xulio Verne quen na súa célebre novela Vinte mil 
leguas de viaxe submarina envía a buscar o botín 
afundido ao seu lendario capitán Nemo a bordo do 
Nautilus. O escritor chegou mesmo a visitar Vigo
nunha das súas escasas saídas do seu pobo, e hai 
constancia de que coñeceu a Manuel Sanjurjo Badía, 
Aquel 23 de outubro entraba nesta ría un valiosísimo
cargamento con máis de cen millóns de pezas de 
prata, ouro, vaixelas e outras prezadas mercadorías
procedentes das colonias do novo mundo e 
acumuladas ao longo de tres anos.
un empresario que inventara un prototipo de 
submarino que interesou a Verne, un aparato que
non chegou a estrearse pero aínda existe e que
foi exposto na gran mostra conmemorativa dos
300 anos da batalla, realizada en Vigo en 2002.
Galicia en cen prodixios. Henrique Alvarellos
P.14. Polo que se di no texto, viaxaba Verne tanto
coma os seus personaxes?
Xustifica brevemente a túa resposta.
Non
P.15. Este tesouro xa se intentou localizar en diferentes ocasións. explica razoadamente por quecres que aínda non se rescatou.
P.16. A Batalla de Rande foi cruenta e encarnizada 
porque:
A. Tivo lugar en Galicia.
B. Nela loitaron estranxeiros.
C. Foi no século XVIII.
D. Nela houbo moitas perdas.
P.17. Explica por que lle interesaría a Verne oinvento de M. Sanjurjo?
P.18. Coas frases que tes deseguido, constrúe un 
texto que conteña as mesmas ideas. Non repitas
palabras idénticas.
4. Na Batalla de Rande loitaron forzas    estranxeiras.
3. A Batalla de Rande foi moi encarnizada    e cruenta.
2. Na ría de Vigo tivo lugar a Batalla de Rande.
1. O máis grande tesouro español perdeuse    na ría de Vigo.
P.19. Completa a seguinte táboa cos datos que se
dan máis abaixo.
(Ordeadas en orde ascendente A, B, ..., Z
holandesa
?
británica
?
francesa
?
Tropas
Galeóns
?
Perdas
pezas
?
vidas
?
vaixelas
?
Tesouro
prata
?
ouro
?
Todavía quedaba algo de claridad diurna, pero casi 
no se distinguían colores, el mundo aparecía en tonos
de gris y negro. Álex se había sentido constantemente
observado desde que saliera de Santa María de la
Lluvia, pero justo esa tarde la impresión de ser 
espiado había desaparecido. Lo invadía una sensación
de calma y seguridad que no había tenido en muchos 
días. También se había esfumado el penetrante olor
que acompañó el asesinato del soldado la noche
anterior. Los dos muchachos y Borobá se internaron
unos metros en la vegetación y allí aguardaron,
LA CIUDAD DE LAS BESTIAS
con más curiosidad que inquietud. Sin haberlo dicho,
suponían que si había indios por los alrededores y
tuvieran intención de hacerles daño, ya lo habrían
hecho, porque los miembros de la expedición, bien
iluminados por la hoguera del campamento, estaban 
expuestos a sus flechas y dardos envenenados.
Esperaron quietos, sintiendo que se hundían en una
algodonosa niebla, como si al caer la noche se 
perdieran las dimensiones habituales de la realidad. 
Entonces, poco a poco, Álex comenzó a ver a los 
seres que los rodeaban, uno a uno. Estaban 
desnudos, pintados de rayas y manchas, con plumas
y tiras de cuero atadas en los brazos, silenciosos, 
ligeros, inmóviles. A pesar de encontrarse a su lado, 
era difícil verlos; se mimetizaban tan perfectamente
con la naturaleza, que resultaban invisibles, como
tenues fantasmas. Cuando pudo distinguirlos, Álex 
calculó que había por lo menos veinte de ellos, todos
hombres y con sus primitivas armas en las manos.
—Aía —susurró Nadia muy quedamente.
Nadie contestó, pero un movimiento apenas 
perceptible entre las hojas indicó que los indios se 
aproximaban. En la penumbra y sin anteojos, Álex
no estaba seguro de lo que veía, pero su corazón 
se disparó en loca carrera y sintió que la sangre se
le agolpaba en las sienes. Lo envolvió la misma
alucinante sensación de estar viviendo un sueño, que
tuvo en presencia del jaguar negro en el patio de
Mauro Carías.
Había una tensión similar, como si los
acontecimiento transcurrieran en una burbuja devidrio que en cualquier instante podía hacerse
añicos. El peligro estaba en el aire, tal como lohabía estado con el jaguar, pero el chico no tuvo miedo. No se creyó amenazado por aquellos seres transparentes que flotaban entre los árboles. La idea de sacar su navaja o de llamar pidiendo socorro no se le ocurrió. Encambio pasó por su mente, como un relámpago, una escena que había visto años antes en una película:
el encuentro de un niño con un extraterrestre. La 
situación que vivía en ese momento era similar. 
Pensó, maravillado, que no cambiaría esa experiencia 
por nada en el mundo.
—Aía —repitió Nadia.
—Aía —murmuró él también.
No hubo respuesta.
Los muchachos esperaron, sin soltarse las manos, 
quietos como estatuas, y también Borobá se mantuvo
inmóvil, expectante, como si supiera que participaba 
en un instante precioso. Pasaron minutos 
interminables y la noche se dejó caer con gran 
rapidez, arropándolos por completo. Finalmente se 
—Deben ser la «gente de la neblina», los invisibles, los habitantes más remotos y misteriosos del Amazonas. Se sabe que existen, pero nadie en verdadha hablado con ellos.— ¿Qué quieren de nosotros? —preguntó Álex.—Ver cómo somos, tal vez... —sugirió ella.—Lo mismo quiero yo —dijo él.—No le digamos a nadie que los hemos visto, Jaguar.
dieron cuenta de que estaban solos; los indios se
habían esfumado con la misma ligereza con que 
habían surgido de la nada.
— ¿Quiénes eran? —preguntó Álex cuando volvieron
al campamento.
—Es raro que no nos hayan atacado y que tampoco
se acerquen atraídos por los regalos que colgó tu 
papá —comentó el muchacho.
— ¿Crees que fueron ellos los que mataron al soldado 
en la lancha? —preguntó Nadia.
—No lo sé, pero si son los mismos ¿por qué no nos 
atacaron hoy? Esa noche Álex hizo su guardia junto 
a su abuela sin temor, porque no percibió el olor de
la Bestia y no le preocupaban los indios. Después
del extraño encuentro con ellos, estaba convencido
de que unas pistolas servirían de muy poco en 
caso de que quisieran atacarlos. ¿Cómo apuntar
a esos seres casi invisibles? Los indios se disolvían
como sombras en la noche, eran mudos fantasmas
que podían caerles encima y asesinarlos en cuestión 
de un instante sin que ellos alcanzaran a darse cuenta.
En el fondo, sin embargo, él tenía la certeza de que 
las intenciones de la gente de la neblina no eran ésas.
P.20. Señala la opción que NO se ajusta al texto:
D. Eran ligeros y silenciosos, invisibles
         como fantasmas.
A. Los indios estaban pintados con rayas
        y manchas.
B. La gente de la neblina llevaba plumas
        y tiras de cuero.
C. Llevaban plumas de colores en la cabeza
        y el pelo pintado.
P.21. En la misma situación, ¿llamarías al resto delgrupo ante la presencia de los indios? Marca la casilla (Sí) o (No).
Da una explicación razonada y coherente.
Non
P.22. ¿Cómo se sintió Álex cuando vio a los indios?
C. El miedo hacía que el corazón le latiera
         muy deprisa.
D. Estaba maravillado, nervioso y emocionado,         pero sin temor alguno.
B. Estaba maravillado, pero el miedo lo
        paralizaba.
A. Se puso muy nervioso y sintió emoción
        y miedo.
P.23. Divide el texto en tres partes (presentación, nudo y desenlace) y explica con brevedad qué acontecimientos suceden en cada una.
P.24. ¿Cuánto duran los acontecimientos que se narran? Justifica tu respuesta basándote en algunaexpresión que aparece en el texto.
LEYENDO UNA VIÑETA
P.25. ¿Cuál es la intención fundamental del autor?
C. Criticar la falta de hábito de lectura.
A. Informar de una celebración.
D. Denunciar la violencia callejera.
B. Presentar una campaña publicitaria en el
        Día del Libro.
P.26. ¿Qué se nos quiere dar a entender con laexpresión “Jesús; qué barrio”?
A. Que es un barrio conflictivo.
C. Que es un barrio tranquilo.
D. Que es un barrio religioso.
B. Que es un barrio elegante.
P.27. ¿Por qué el primer bocadillo tiene un borde distinto a los demás?
P.28. ¿Qué es una viñeta?
P.29. La situación que describe la viñeta es:
A. Dramática.
B. Fantástica.
C. Cómica.
D. Romántica.
P.30. Escribe una historia con presentación clara y ordenada que explique las siguientes imágenes. El texto debe tener un mínimo de 5 líneas.
MOITAS GRAZAS POLA TÚA COLABORACIÓN
Otros exámenes de interés :

Examen creado con That Quiz — donde se hacen ejercicios de matemáticas y más.